Prof Dr Saim Yılmaz
"Kılcal varislerde ideal tedavi yöntemi mikroskleroterapidir"
VARİS ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Büyük varisler
Orta boy (retiküler) varisler
Kılcal varisler
Varisler, klasik olarak, çaplarına göre büyük varisler, orta boy varisler ve kılcal varisler olmak üzere 3 grupta incelenir:
Ayakta iken yukarıdan bakıldığında, ciltten bariz çıkıntı yapan varislerdir. Bu tür varislerde, hemen daima, altta yatan bir venöz yetmezlik (kapak yetmezliği) vardır. Aslında, hastada önce venöz yetmezlik başlar, aradan yıllar geçtikten sonra ilk varisler görülmeye başlar. Varislerin çapı, venöz yetmezliğin şiddeti ve süresiyle orantılıdır. Yani varisler ne kadar çıkıntılıysa, venöz yetmezliğin de o kadar uzun süredir mevcut olduğunu söyleyebiliriz. Bu hastalarda, venöz yetmezlik ve varis her geçen yıl biraz daha artar, ilerleyicidir. Venöz yetmezlik olan damarda ve varislerin içinde kan akımı normalden çok yavaştır, bu nedenle kolayca pıhtı oluşabilir. Oluşan pıhtı, ameliyatsız tedavileri zorlaştırır, ayrıca nadiren de olsa akciğere atıp (pulmoner emboli) hayati risk yaratabilir. Bu tür varislerde ayrıca kanama, yara oluşumu ve zamanla sağlıklı damarların da etkilenmesi gibi problemler oluşabilir. Bu nedenlerden dolayı, çıkıntılı varisleri olan hastaların mutlaka tedavi olmalarını öneriyoruz.
Ciltten hafif çıkıntı yapan, mavi yeşilimsi, ortalama 3-4 mm çaplı varislerdir. Tipik olarak, diz arkasında ve bacağın dış yan yüzündedirler. Genellikle beraberlerinde değişik çaplı kılcal varisler de vardır. Aslında, orta boy ve kılcal varisler bir çok hastada tek bir damar ağının görünen kısımlarıdır. Tıbbi adı Lateral Subdermic Venöz Plexus (LSVP) olan bu damar ağının aslında anne karnında kullandığımız normal toplardamarların kalıntısı olduğu düşünülmektedir. Bu toplardamar ağı, doğum anında dolaşım sistemimiz tamamen değiştiğinden devre dışı kalır ve yeni toplardamarları kullanmaya başlarız. Aslında, her insanda bir kalıntı şeklinde bulunan bu damar ağı, bazı insanlarda özellikle de bayanlarda yeniden aktive olabilir ve kadınlarda bacağın dış kısmı ile diz arkasında sık görülen bu tür varisleri oluşturur. Bu tür varislerde, Doppler ultrasonda ana damarlarda yetmezlik genellikle görülmez ve sağlık sorunları pek oluşmaz. Bu hastalarda ana şikayet görüntü bozukluğudur ve tedavi bu şikayeti gidermek için yapılmalıdır.
Kılcal varisler, genellikle orta boy (retiküler) varislerle birlikte görülürler ve onlarla birlikte tedavi edilmeleri gerekir, ideal tedavi "iyi yapılan" bir skleroterapidir. Bazı durumlarda ise, kılcal varisler izoledir, beraberinde orta boy varis yoktur. Bu tür kılcal varisler çok ince iseler ciltten uygulanan lazer ile, biraz daha kalın ise skleroterapi ile tedavi edilmelidir. Genel olarak, kılcal varislerde de Doppler ultrasonda ana damarlarda yetmezlik nadirdir ve sağlık sorunları pek oluşmaz. Bu hastalarda ana şikayet görüntü bozukluğudur ve tedavi buna yönelik yapılmalıdır.
Kılcal varislerin özel bir türü "Korona Flebektika" dır. Bu, daha çok ayak bileğinde ve ayakta görülen, pembe mor küçük kabarcıklardan oluşan ve görüntüsü hastaları son derece rahatsız eden bir varis türüdür. Korona Flebektika, diğer kılcal damarların aksine sıklıkla ana damarlarda kaçak ve daha büyük varis türleri ile birliktedir. Tedavide, önce renkli Doppler ultrasonla kaçak yapan damarlar tespit edilmeli ve lazerle kapatılmalı, sonra büyük varisler tedavi edilmeli, daha sonra da çok ince iğnelerle korona flebektika "iyi ve dikkatli" bir skleroterapi (köpük tedavisi) ile ortadan kaldırılmalıdır. İdeal şekilde yapılırsa, korona flebektika, skleroterapinin en başarılı olduğu varis türlerinden birisidir.